حالت های مختلف خوابیدن و تاثیر آن بر سلامت بدن
بر اساس طب سنتی یکی از نیازهای اصلی بدن خواب می باشد. بشر برای سالم زیستن و سالم بودن روزانه باید معادل یک سوم شبانه روز یعنی 8 ساعت خواب طبیعی داشته باشد. آیا میدانید وضعیت درست خوابیدن بر سلامت جسم و روح شما تاثیر گذار است؟ حتما شما هم برای خوابیدن حالت مخصوص به خود را دارید. هر حالت خوابیدن تاثیر خاصی بر بدن شما میگذارد. حتی ممکن است برخی از آن ها تاثیر منفی بر بدن شما بگذارد و این خوابیدن اشتباه، اجازه نمیدهد خستگی تان به طور کامل برطرف شود و موجب درد کمر، مفاصل و استخوانها میشود.
در اینجا به بررسی 8 نوع خوابیدن و تاثیر آن بر سلامتی بدن اشاره میکنیم:
1)خوابیدن به پشت، دستها بالا
این حالت خوابیدن باعث متعادل کردن وزن بدن، تنظیم ارگان های درونی بدن میشود و از گردن درد و کمر درد نیز جلوگیری میکند. فقط یادتان باشد بالشتی زیر زانوهایتان بگذارید تا کمرتان آسیب نبیند. همچنین این حالت خوابیدن برای کمر و صورت نیز مفید میباشد.
به این حالت خواب، وضعیت ستاره دریایی نیز میگویند. در این حالت فرد به پشت میخوابد و دستهایش به سمت بالا و دو طرف بالش قرار میگیرد. فرقی نمیکند دستها را در دو طرف بالش قرار بدهید یا نه، خوابیدن به پشت در صورتی که دستها را روی صورت نگذاشته باشید، برای پوستتان نیز مفید است. این نحوه خواب باعث جلوگیری از بروز چین و چروک صورت و پوست سینه نیز میشود. در حالت کلی خوابیدن به پشت باعث کاهش سوزش معده میشود. این وضعیت خواب در خانمها احتمال افتادگی سینهها در سنین بالا را کاهش میدهد. با این همه، در وضعیت ستاره دریایی احتمال آپنه خواب و خروپف زیاد است. از دیگر نقاط ضعف این وضعیت، فشار زیاد به تاندونهای شانهها و کاهش جریان خون موضعی است که غالبا به تاندونیت (التهاب تاندونها) منجر میشود.
2)خوابیدن به پشت، دستها در راستای بدن
این حالت خوابیدن برای گردن مفید است. خوابیدن به پشت در حالی که دستها در کنار بدن قرار داشته باشد، بهترین وضعیت خواب برای سلامت است. این نحوه خوابیدن برای ستون فقرات و گردن خوب است. البته باید حواستان باشد از بالشتهای خیلی بلند و نامناسب استفاده نکنید. تنها ایراد این وضعیت خواب تاثیر آن روی تنفس است. افرادی که به این شکل میخوابند، بیشتر از بقیه خر و پف میکنند. در واقع خوابیدن به پشت ممکن است باعث مسدود شدن مجاری تنفسی شود که به آن آپنه خواب میگویند.
3)خوابیدن به روی شکم
تاثیرات مثبت این خوابیدن این است که اگر کمر درد دارید، این حالت خوابیدن فشار وارده بر مهرههای کمر شما را کاهش میدهد. مطئنا پس از یک روز سخت کاری، خوابیدن در این حالت واقعا به انسان احساس آرامش میدهد. ورزشکاران نیز این حالت را در یوگا، به کار میبرند.
اگر عادت دارید روی شکمتان بخوابید، این را بدانید که این حالت خطرات زیادی دارد. خوابیدن به صورت دمر، قوس طبیعی کمر را پس از مدتی صاف میکند و باعث میشود سرتان هر روز به یک سمت خم شود که موج آسیب گردن و چین و چروک صورتان میشود، به علاوه فشاری که به عصبهای شکمتان وارد میشود، باعث خواب رفتن بدنتان میشود. خوابیدن به روی شکم به سلامتی تان آسیب میزند. سعی کنید هرگز در این وضعیت نخوابید. این وضعیت خوابیدن باعث بروز کمردرد و گردن درد و چین و چروک پوست صورت میشود، در خانمها خوابیدن روی شکم منجربه خراب شدن پوست سینه نیز میشود و در دراز مدت میتواند باعث دردهای مفاصلی در شما شود. تنها مزیت این نوع خوابیدن، کاهش احتمال خر و پف شبانه است. بیشک وقتی فرد روی شکم میخوابد و سر را داخل بالشت فرومیبرد، نمیتواند به درستی نفس بکشد. لذا بایستی فرد سر خود را در جهتی بگذارد که بتواند نفس بکشد؛ همین کار باعث بروز درد در گردن، سر و شانهها میشود. خوابیدن روی شکم میتواند باعث بروکسیزم (دندان قروچه) و درد در ناحیه فک صورت و یا سردرد شود.
4)خوابیدن در وضعیت جنینی
این حالت خوابیدن باعث بروز کمردرد و گردن درد میشود، این وضعیت درست مانند وضعیت قرارگیری جنین در شکم مادر است. در وضعیت جنینی، فرد به پهلو دراز میکشد، در حالی که پاها را به داخل شکم جمع میکند، چانه را به بازوها نزدیک و دستها را خم میکند. بیشتر افراد به این صورت میخوابند و وضعیت نسبتا راحتی در نظر گرفته میشود، اما وضعیت خواب جنینی باعث بروز کمردرد و گردن درد میشود. علاوه بر این، خمیدگی بدن به سمت پایین مانع از تنفس عمیق خواهد شد. در عوض وضعیت جنینی برای افرادی که خروپف میکنند و برای خانمهای باردار شرایط مناسبی است. خوابیدن به پشت احتمال افتادگی سینه در سنین بالا را در خانمها کاهش میدهد.
5)خوابیدن به پهلو، دستها در راستای بدن
متخصصان معتقدند، خوابیدن به پهلو برای ستون فقرات مفید است. خوابیدن به پهلو و قراردادن دستها در راستای بدن باعث میشود ستون فقرات در حالت طبیعی خود قرار داشته باشد. به این ترتیب باعث کاهش کمردرد و گردن درد میشود. به عقیده متخصصان، خوابیدن به پهلو و همچنین استفاده از بالشتی کوچک بین زانوها میتواند از فشار زیاد به مهرههای کمر و نیز عضلات و رشتههای عصبی متصل به ستون فقرات بکاهد. خوابیدن به پهلو موجب کاهش رفلاکس اسید معده (برگشت اسیده معده به مری) میشود، خرو پف کمتر میشود و برای خوابیدن در دوران بارداری مناسب است. این نوع خوابیدن از آپنه خواب نیز پیشگیری میکند. مشکل اصلی خوابیدن به پهلو، تاثیر آن روی پوست است. افرادی که به طور مرتب در این وضعیت میخوابند، بیشتر در معرض چین و چروک پوستی قرار میگیرند، چون پوست در تماس و ساییدگی با بالشت و زمین قرار میگیرد. همچنین احتمال افتادگی سینهها در خانمهایی که در این شرایط میخوابند نیز بیشتر است.
6)خوابیدن به پهلو، دستها مقابل بدن
خوابیدن به پهلو و قراردادن دستها در مقابل بدن، همان فواید خوابیدن به پهلو و قراردادن دستها در راستای بدن را دارد. با این حال در این شرایط به دلیل بروز مشکلاتی در جریان خون و فشار به عصبها، احتمال کمردرد و درد بازوها وجود دارد.
7)خوابیدن به پهلوی چپ یا راست
اگر به پهلو میخوابید باید حواستان باشد به پهلوی چپ میخوابید یا راست. خوابیدن به پهلوی راست باعث افزایش سوزش معده میشود، در صورتی که خوابیدن به پهلوی چپ اعضای داخلی مانند کبد، ریهها و معده را به زحمت میاندازد. پزشکان به خانمهای باردار توصیه میکنند که به پهلوی چپ بخوابند، اما بهتر است حواستان باشد که به طور مداوم به یک پهلو نخوابید. خوابیدن طولانیمدت روی یک پهلو باعث میشود فشار زیادی به شانهها و پاها وارد شود. نتایج پژوهشی که در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است، نشان میدهد افرادی که همیشه روی یک پهلو میخوابند، بیشتر در معرض سنگ کلیه قرار میگیرند. بررسیهای انجام شده روی ۹۳ بیماری که به سنگ کلیه مبتلا بودند نشان داده است، سنگ کلیه ۷۹ درصد این افراد در سمتی قرار دارد که روی آن خوابیدهاند.
8)خوابیدن با چند بالشت
این وضعیت خوابیدن برای ستون فقرات مفید است. در هر حال، هر کدام از ما عادتهای مخصوص به خودمان را داریم و وضعیت خوابیدن از این عادتها مستثنا نیست. تا حد امکان وضعیت خوابیدنتان را اصلاح کنید، اما در هر حالت برای داشتن خوابی راحت بهترین کار استفاده از چند بالشت است. افرادی که به پشت میخوابند، میتوانند یک کوسن کوچک زیر گودی کمرشان قرار دهند. قراردادن یک بالشت کوچک دیگر زیر رانها برای افرادی که به پشت میخوابند باعث حمایت بیشتر از مفاصلشان خواهد شد. افرادی که به پهلو میخوابند، باید یک بالشت کوچک بین زانوهایشان بگذارند.
توصیه میشود برای زیر سرتان از بالشتهای ارتوپدی استفاده کنید تا انحنای طبیعی گردنتان را حفظ کند. بالشتهای طبی در کاهش فشار وارده به مهرههای گردن و قسمت فوقانی ستون فقرات، حفظ انحنای طبیعی ستون مهرهها، حفظ وضعیت مناسب سر نسبت به بدن و کاهش کشیدگیهای ستون مهرهها موثر میباشند. بالشتهای طبی در مواردی که مشکلات آرتروز گردن و یا ناراحتیهای ستون مهرهها مانند دیسک کمر و دیگر مشکلات وجود دارند، میتوانند کمک کننده باشند. بالشتهای طبی همچنین به حفظ وضعیت صحیح ستون مهرهها در قسمتهای بالا (گردن) و پایین (کمر) ستون فقرات کمک میکنند. با توجه به جنس پلی اورتان و ساختمان دارای انحنا و شیار، بالشهای طبی همچنین میتوانند از تعریق بیش از حد در حین خواب جلوگیری نمایند.