بیماری کبد چرب وضعیتی است که باعث می‌شود با گذشت زمان چربی در کبد جمع شود. بیماری کبد چرب دو نوع دارد: الکلی و غیرالکلی. بیماری کبد چرب الکلی در اثر مصرف زیاد الکل ایجاد می شود. بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) مربوط به مصرف الکل نیست.

اگرچه علت NAFLD ناشناخته است، اما بیشتر در افرادی مشاهده می شود که این مشکلات را دارند:

• چاقی
• دیابت نوع‌۲
• کلسترول بالا
• فشار خون بالا

در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان NAFLD موجود نیست. رژیم غذایی و تغییر سبک زندگی از جمله موثرترین راه‌های درمان این بیماری است.

بنابراین، چه نوع رژیم‌های غذایی و تغییر سبک زندگی می توانند با این شرایط مفید باشند؟

درمان‌های طبیعی برای بیماری کبد چرب

اگر NAFLD دارید، به خاطر داشته باشید که همه رژیم های غذایی و مکمل‌ها برای کبد شما سالم نیستند. مهم است که قبل از امتحان، در مورد هر روش درمانی جایگزین با یک پزشک صحبت کنید.

۱. وزن اضافه خود را از دست دهید

راهنمای سال ۲۰۱۷ انجمن آمریکایی مطالعه بیماری‌های کبد (AASLD)، کاهش وزن را به عنوان بخشی مهم در بهبود پیشرفت و علائم NAFLD شناسایی می‌کند. این راهنما توصیه می کند افراد مبتلا به NAFLD بین ۳ تا ۵ درصد از وزن بدن خود را کاهش دهند تا تجمع چربی در کبد کاهش یابد. همچنین بیان می کند که از دست دادن بین ۷ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می تواند علائم دیگر NAFLD مانند التهاب، فیبروز و زخم را بهبود بخشد. بهترین راه برای کاهش وزن و حفظ آن این است که با گذشت زمان قدم‌های کوچکی به سمت هدف خود بردارید. روزه گرفتن و رژیم‌های شدید غالباً پایدار نیستند و ممکن است برای کبد شما را اذیت کند.

قبل از شروع هر برنامه کاهش وزن، مهم است که با متخصص خود صحبت کنید تا ببینید آیا برای شما مناسب است یا خیر. یک متخصص تغذیه می تواند یک برنامه غذایی را برای کمک به شما در رسیدن به اهداف کاهش وزن و انتخاب مواد غذایی مغذی تهیه کند.

۲. رژیم مدیترانه‌ای را امتحان کنید

تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۷ نشان می‌دهد که رژیم غذایی مدیترانه‌ای حتی بدون کاهش وزن می تواند به کاهش چربی کبد کمک کند. رژیم غذایی مدیترانه‌ای به درمان شرایطی که معمولاً با NAFLD مرتبط هستند کمک می‌کند، از جمله کلسترول بالا، فشار خون بالا و دیابت نوع‌۲. این برنامه غذایی بر روی انواع غذاهای گیاهی از جمله میوه‌ها و سبزیجات و حبوبات تازه به همراه چربی‌های سالم تمرکز دارد. در زیر نام تعدادی از مواد غذایی است که میتوانید استفاده کنید نوشته شده:

• اگر هدف شما خوردن انواع میوه‌ها و سبزیجات است: توت، سیب، پرتقال، موز، خرما، انجیر، خربزه، سبزیجات برگ دار، کلم بروکلی، فلفل، سیب زمینی شیرین، هویج، کدو، خیار، بادمجان و گوجه فرنگی را امتحان کنید.
• حبوبات: سعی کنید لوبیا، نخود فرنگی، عدس، حبوبات و نخود را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
• چربی های سالم: از روغن های سالم مانند روغن زیتون بسیار بکر استفاده کنید. آجیل، دانه ها، آووکادو و زیتون نیز حاوی غلظت بالایی از چربی های سالم هستند.
• ماهی و گوشت بدون چربی: هفته ای دو بار ماهی را انتخاب کنید. مصرف تخم‌مرغ و مرغ بدون چربی، مانند مرغ و بوقلمون بدون پوست، در حد متوسط ​​خوب است.
• غلات کامل: از غلات فرآوری نشده مانند نان گندم کامل، برنج قهوه ای، جو دوسر کامل، کوسکوس، ماکارونی گندم کامل یا کینوا استفاده کنید.

۳. قهوه بنوشید

طبق تحقیقات ۲۰۱۶ یک منبع معتبر، قهوه مزایای محافظتی زیادی برای کبد دارد. به طور خاص، تولید آنزیم‌های کبدی را که باور دارند برای مقابله با التهاب است تحریک می کند. همان تحقیقات گزارش داد که در میان افراد مبتلا به NAFLD، مصرف منظم قهوه آسیب کلی کبدی را کاهش داده است. هدف شما این است که روزانه دو تا سه فنجان قهوه بنوشید تا خطر بیماری کبد را کاهش دهید. قهوه سیاه بهترین گزینه است، زیرا هیچ چربی یا شکر اضافه شده‌ای ندارد.

۴. فعالیت کنید

طبق تحقیقات سال ۲۰۱۷، NAFLD اغلب با یک سبک زندگی بی تحرک همراه است. علاوه بر این، شناخته شده است که عدم تحرک در سایر شرایط مرتبط با NAFLD نقش دارد، از جمله بیماری‌های قلبی، دیابت نوع‌۲ و چاقی. داشتن فعالیت در صورت داشتن NAFLD مهم است. طبق دستورالعمل‌های فعالیت بدنی یک منبع آمریکایی، حداقل ۱۵۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط ​​در هفته مناسب است. این میزان حدود ۳۰ دقیقه در ۵ روز هفته است. برای ورزش کافی لزوماً نباید ورزش کنید یا حتی به باشگاه بروید. می توانید ۵ روز در هفته ۳۰ دقیقه پیاده روی سریع داشته باشید. یا اگر برای شما سخت است، می توانید آن را به دو پیاده روی سریع ۱۵ دقیقه ای، دو بار در روز تقسیم کنید.

برای شروع ورزش، سعی کنید فعالیت بدنی متوسط ​​را در برنامه روزانه خود بگنجانید. هر زمان که می توانید به سمت فروشگاه مواد غذایی بروید، سگ‌تان را به پیاده روی ببرید، با بچه های خود بازی کنید یا به جای آسانسور از پله ها استفاده کنید.

در این دستورالعمل‌ها همچنین توصیه می‌شود مدت زمانی را که در طول روز نشسته‌اید کاهش دهید.

۵. از خوردن غذاهایی که قند اضافه دارند خودداری کنید

قندهای غذایی مانند فروکتوز و ساکارز با هم ارتباط دارند. تحقیقات سال ۲۰۱۷ توضیح می دهد که چگونه این قندها در تجمع چربی در کبد نقش دارند. عاملان اصلی شامل غذاهای فروشگاهی و فرآوری شده تجاری هستند، مانند:

• کالاهای پخته شده، مانند کیک، کلوچه، دونات، شیرینی و پای
• آب نبات
• بستنی
• غلات شیرین
• نوشیدنی بدون الکل
• نوشیدنی‌های ورزشی
• نوشیدنی‌های انرژی زا
• محصولات لبنی شیرین، مانند ماست‌های با طعم

برای تشخیص اینکه آیا یک غذای بسته بندی شده حاوی شکر اضافه شده است، لیست مواد موجود در بسته بندی محصول را بخوانید. اگر بسته بندی شامل کلماتی از جمله ساکارز، فروکتوز و مالتوز هستند در نتیجه محصول حاوی قند است.

قندهای دیگری که معمولاً به محصولات غذایی اضافه می‌شوند عبارتند از:

• شکر نیشکر
• شربت ذرت با فروکتوز بالا
• شیرین کننده ذرت
• کنسانتره آب میوه
• عسل
• ملاس
• شربت

روش دیگر برای تشخیص میزان قند در یک ماده غذایی خواندن برچسب حقایق تغذیه‌ای و بررسی تعداد گرم قند موجود در یک وعده برای آن ماده است. هرچه پایین تر، بهتر است.

۶. کلسترول بالا را هدف قرار دهید

طبق تحقیقات ۲۰۱۲ منبع معتبر، NAFLD مدیریت کلسترول برای بدن شما را دشوارتر می‌کند. این می‌تواند NAFLD را بدتر کرده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد. سعی کنید مصرف برخی از چربی ها را برای کنترل کلسترول و درمان NAFLD محدود کنید. چربی‌هایی که باید از آنها اجتناب شود:

• چربی‌های اشباع شده: این موارد در گوشت‌ها و لبنیات پرچرب یافت می شوند.
• چربی‌های ترانس: چربی‌های ترانس اغلب در محصولات پخته شده فرآوری شده، کراکرها و غذاهای سرخ شده یافت می‌شوند.

بسیاری از تغییراتی در سبک زندگی ذکر شده در بالا، از جمله کاهش وزن، تحرک و اتخاذ یک رژیم غذایی مدیترانه ای، همچنین می‌تواند به شما در کنترل کلسترول کمک کند. پزشک همچنین ممکن است برای کلسترول بالا دارو تجویز کند.

۷. مکمل امگا ۳ را امتحان کنید

برخی از انواع چربی‌ها می توانند برای سلامتی شما مفید باشند. اسیدهای چرب امگا ۳ چربی‌های اشباع نشده چندگانه هستند که در غذاهایی مانند ماهی‌های روغنی و برخی مغزها و دانه‌ها یافت می شوند. شناخته شده است که آنها دارای مزایایی برای سلامت قلب هستند و برای افراد مبتلا به NAFLD توصیه می شود. بررسی مطالعات ۲۰۱۶ نشان می دهد که مصرف مکمل امگا ۳ می تواند باعث کاهش چربی کبد و بهبود سطح کلسترول شود. در بررسی، دوزهای روزانه امگا ۳ از ۸۳۰ تا ۹۰۰۰ میلی گرم بود. با پزشک خود در مورد مقدار مصرف خود صحبت کنید.

۸. از تحریک کننده های شناخته شده کبد خودداری کنید

برخی از مواد می توانند استرس اضافی را بر کبد شما وارد کنند. برخی از این مواد شامل الکل، داروهای بدون نسخه و برخی ویتامین‌ها و مکمل‌ها هستند. طبق تحقیقات ۲۰۱۳ منبع معتبر، در صورت داشتن NAFLD بهتر است از مصرف الکل به طور کامل خودداری کنید. اگرچه مصرف متوسط ​​الکل، ممکن است فوایدی در بین افراد سالم داشته باشد. اما مشخص نیست که این مزایا در مورد افراد مبتلا به NAFLD نیز صدق می‌کند. علاوه بر این، قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه، ویتامین یا مکمل با پزشک یا داروساز صحبت کنید، زیرا این‌ها می‌توانند بر کبد شما تأثیر بگذارند.

۹. در مورد مکمل‌های ویتامین E از پزشک خود سوال کنید

ویتامین E یک آنتی اکسیدان است که ممکن است التهاب ناشی از NAFLD را کاهش دهد. با توجه به بررسی ۲۰۱۸ منابع معتبر، تحقیقات بیشتری برای درک اینکه چه کسی و چگونه می‌تواند از این روش درمانی بهره‌مند شود لازم است.

AASLD در راهنمای سال ۲۰۱۷ خود، دوز روزانه ۸۰۰ واحد بین المللی ویتامین E را برای افراد مبتلا به NAFLD که دیابت ندارند و استئو هپاتیت غیر الکلی (NASH)، نوع پیشرفته NAFLD را تأیید کرده‌اند، توصیه می‌کند. خطرات درباره این روش درمانی وجود دارد. با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا ویتامین E برای شما مناسب است و آیا می‌تواند به NAFLD شما کمک کند یا خیر.

۱۰. گیاهان و مکمل ها را امتحان کنید

منبع معتبر ۲۰۱۸ گیاهان، مکمل‌ها و ادویه‌هایی را که به عنوان روش‌های درمانی جایگزین NAFLD استفاده شده‌اند، شناسایی کرد. ترکیباتی که تأثیرات مثبتی بر سلامت کبد دارند شامل زردچوبه، خار خار، رسوراترول و چای سبز است.

به خاطر داشته باشید که این‌ها درمان‌های پزشکی تایید شده برای NAFLD نیستند و ممکن است عوارض جانبی داشته باشند. مهم است که قبل از مصرف هر گونه گیاه و مکمل NAFLD با پزشک خود صحبت کنید.

درمان‌های پزشکی

در حال حاضر هیچ روش درمانی پزشکی تأیید شده‌ای برای NAFLD وجود ندارد، اگرچه برخی از آنها در حال پیشرفت هستند. یکی از این روش‌های درمانی، پیوگلیتازون است، دارویی که معمولاً برای دیابت نوع ۲ تجویز می‌شود. راهنمای AASLD 2017 نشان می‌دهد که پیوگلیتازون ممکن است به بهبود سلامت کبد در افراد مبتلا و بدون دیابت نوع‌۲ کمک کند. برای درک ایمنی و اثربخشی طولانی مدت این روش درمانی باید تحقیقات بیشتری انجام شود. در نتیجه، این دارو فقط برای افرادی که NASH تأیید شده دارند توصیه می‌شود.

خط آخر

در حال حاضر شیوه زندگی و تغییر رژیم غذایی موثرترین گزینه درمانی برای NAFLD هستند. کاهش وزن، تحرک بدنی، کاهش قند، داشتن رژیم غذایی سالم و نوشیدن قهوه برخی از راه‌هایی است که می تواند به بهبود علائم مرتبط با NALFD کمک کند. اگر به این بیماری مبتلا هستید، حتماً برای تهیه یک برنامه درمانی شخصی و مناسب با دکتر خود همکاری کنید.