بیماری سرماخوردگی نوعی خاص از بیماری دستگاه تنفسی است که توسطبیشتر حلق و بینی را درگیر می‌کند و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های شناخته شده در بین انسان‌هاست. این بیماری که عامل آن ویروس است از طریق گلو ,بینی و دهان وارد بدن میشود. ویروس‌ها از طریق هوای حاوی ذرات آلوده، تماس مستقیم با فرد بیمار مانند دست دادن و لمس وسایل آلوده پخش می‌شوند.
 

با اینکه امروزه این بیماری یکی از کم‌خطرناک‌ترین و پیش‌ پا‌ افتاده‌ترین بیماری‌های جهان است و به خودی خود عامل مرگ و میر انسان‌ها به شمار نمی‌رود ولی می‌تواند باعث و پیش زمینه برخی دیگر از بیماری‌ها باشد. همین بیماری به ظاهر معمولی حتی ممکن است در افراد بالای ۶۵ سال سن و کودکان به دلیل تب باعث تشنج و آسیب مغزی و در نهایت مرگ شود.

این بیماری به طور میانگین در افراد بزرگسال ۲-۳ بار و در کودکان ۷-۸ بار در سال رخ می‌دهد و هر دوره آن حدود ۱۴ روز به طول می‌انجامد.

مهمترین علائم این بیماری گرفتگی و آب‌ریزش بینی، عطسه و سرفه است. گلودرد هم یکی دیگر از علائم سرماخوردگی است که می‌تواند در چند روز اول سرماخوردگی وجود داشته باشد ولی به سرعت برطرف می‌شود. 

بیماری‌ سرما‌خوردگی با برخی دیگر از بیماری‌ها علائم مشترک دارد. برای مثال آنفولانزا وجه‌های مشترک بسیاری با سرماخوردگی دارد ولی تفاوت اصلی آن با سرماخوردگی، وجود تب بالا، کاهش اشتها، مشکل در نفس کشیدن، لرز، ضعف و درد شدید در بدن فرد بیمار است و علائم سرماخوردگی بسیار خفیف‌تر از آن‌ها می‌باشند. همچنین بیماری حساسیت فصلی که با نام تب یونجه نیز شناخته می‌شود دارای علائمی مشابه با سرما‌خوردگی است و عطسه، آبریزش و گرفتگی بینی در آن‌ها مشترک هستند اما خارش در چشم، حلق و بینی، قرمزی چشم و سرفه‌های طولانی معمولاً به‌ دلیل حساسیت اتفاق می‌افتد. علاوه بر این، سرما‌خوردگی معمولا در فصول سرد رخ می‌دهد ولی حساسیت فصلی در همه فصول می‌تواند رخ دهد.

همین تشابه علائمی باعث ایجاد سردرگمی در تصمیم‌گیری برای فرد بیمار می‌شود، پس بهترین راه برای تشخیص و درمان این بیماری مراجعه به پزشک می‌باشد.

راه‌های درمان سرما‌خوردگی در خانه

منشا اصلی این بیماری، ویروس است و برخلاف برداشت عامه، سرما عامل اصلی ایجاد این بیماری نیست، بلکه از آن می‌توان به عنوان عاملی برای مهیا کردن بستر این بیماری اشاره کرد. گروه عظیمی از این ویروس‌ها عامل بیماری سرماخوردگی هستند و به دلیل هوشمندی این ویروس‌ها که از وجود یک پوشش محافظ بر روی بدنه آن‌ها به نام کپسول نشات گرفته شده است، به شهرت رسیده‌اند. هرگونه تغییر در این کپسول، نوع جدیدی از این ویروس را ایجاد می‌کند پس به همین دلیل هیچ درمان بخصوصی برای سرماخوردگی وجود ندارد و سالانه واکسن فراگیرترین نوع ویروس آن تولید می‌شود.

با اینکه از نوشیدن مایعات و استراحت به عنوان بهترین روش‌های درمان سرماخودگی یاد می‌شود و برخی افراد نیز از داروهای شیمیایی بدون نسخه برای درمان این بیماری استفاده می‌کنند، ما چند راه‌حل خانگی برای درمان و کاهش علائم این بیماری به شما پیشنهاد می‌دهیم:

• مخلوط آب لیموترش، عسل و آب‌جوش؛ به منظور درمان گلودرد و سرفه.

• مصرف سیر چه در غذا و چه به صورت خام؛ به دلیل وجود آلیسین موجود در سیر که یک انتی‌اکسیدان است و همچنین دارای خاصیت ضد ویروسی است که از سرماخوردگی جلوگیری کرده و در درمان آن بسیار مؤثر است.

• کاهش استرس و خواب خوب؛ طبق مطالعات انجام شده کاهش سطح استرس با ورزش کردن و همچنین خواب کافی می‌تواند تا حد قابل توجهی خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.

• -         ویتامین سی؛ این ویتامین باعث تقویت و ایمن نگه داشتن سیستم ایمنی بدن می‌شود و مصرف آن از بروز سرما‌خوردگی جلوگیری می‌کند. این ویتامین در همه مرکبات و اکثر میوه‌ها مانند طالبی، پرتقال، گریپ‌فروت، لیمو، کیوی، انبه، آناناس و انواع توت یافت می‌شود.

• مصرف هویج؛ به دلیل وجود بتاکاروتن برای سرما خوردگی مفید است.

• مصرف چای سبز؛ به دلیل آنتی‌بیوتیک طبیعی به نام کاتچین و اثرات ضد اسهال مفید است.

• غرغره ترکیب آب و نمک؛ سه مرتبه غرغره کردن آب نمک دز طول شبانه روز گلودرد را درمان می‌کند.

• گرم نگه داشتن بدن؛ این کار باعث بالا رفتن تب و فعالیت بیشتر سیستم ایمنی بدن و در نتیجه از بین رفتن ویروس‌ها می‌شود.

• مصرف زنجبیل؛ می‌توانید آن را به صورت خام یا دمنوش استفاده کرده و در درمان و پیشگیری از سرماخوردگی استفاده کنید. 

• استفاده از بوخور؛ بوخور آویشن، نعنا و اکالیپتوس در درمان سرفه‌های ناشی از خشگی گلو و باز شدن مجاری تنفسی و انبساط رگ های خونی و همچنین افزایش سرعت جریان خون و سرماخوردگی مؤثر است.

• مصرف سوپ؛ انواع سوپ‌ها دارای مواد مغذی و انواع ویتامین‌ها هستند که در افزایش و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار تاثیرگذار هستند.

• استفاده از فلفل سیاه؛ استفاده از این ماده چه با غذا و چه غرغره آن (به صورت مخلوط با اب گرم) می‌تواند در درمان آب ریزش بینی کمک کننده باشد حتی بوییدن آن نیز همین کار را انجام می‌دهد.

• مصرف کدو حلوایی؛ کدو حاوی ویتامین‌های ای و سی و بتاکاروتن است که همگی انتی‌اکسیدان می‌باشند. کدو حلوایی بخارپز شده در درمان سرماخوردگی تاثیر گذار است.

• مصرف دارچین؛ مصرف این ماده به خشکی گلو و گلودرد کمک می‌کند.

• مصرف ریحان؛ مصرف ریحان به کاهش تب و سرفه کمک می کند.

• مصرف دمنوش های بابونه، سرخارگل (اکیناسه)، نارون قرمز، ریشه شیرین‌بیان، ریشه گل ختمی و لیمو؛

• مصرف پیاز؛
• مصرف شلغم، لبو و آب آن‌ها؛
• و…

جمع‌بندی

بیماری سرماخوردگی یکی از رایج‌ترین بیماری‌های جهان است که با خود مراقبی به راحتی قابل درمان است. این بیماری به خودی خود کشنده نیست و فرد بیمار نباید دچار نگرانی شود. بروز این بیماری در افراد خاص مانند سالمندان، زنان باردار و کودکان ممکن است کمی نگران کننده باشد، پس در صورت مشاهده علائم حتما به پزشک مراجعه کنید.

سایر افرادی که دچار سرماخوردگی می‌شوند می‌توانند با تغذیه مناسب و استراحت کافی، می‌توانند سلامتی خود را بازگردانند ولی این نکته را در نظر داشته باشید که مصرف بعضی از مواد غذایی و گیاهان ممکن است با عوارضی همراه باشد. در نتیجه قبل از اینکه به خود درمانی بپردازید حتما در مورد عوارض مواد مورد استفاده خود تحقیق کرده تا دچار عارضه نشوید.  

ویروس سرماخوردگی تا دو هفته فرد را درگیر کند و علائم آن معمولا در بدترین حالت ۲ یا ۳ روز باقی می‌ماند. در صورتی که علائم بیماری بیش از ۱۰ روز در فرد باقی بماند، فرد بایستی به پزشک مراجعه کند. همچنین اگر فردی دارای علائم غیرمعمول یا خیلی شدید باشد نیز باید در اسرع وقت مورد معاینه قرار بگیرد.