مقدمه

یائسگس مردانه ممکن است دقیقاً مشابه یائسگی زنان نباشد، اما می‌تواند به همان اندازه ویرانگر باشد. نوع مردانه یائسگی به آندروپوز معروف است که تقریباً مانند یائسگی در زنان است، با این تفاوت که این بار سطح تستوسترون است که پایین می‌آید. سطوح پایین تستوسترون به معنای توده عضلانی کمتر، کاهش تولید اسپرم و میل جنسی کمتر است. کاهش تدریجی تستوسترون معمولاً از حدود 30 سالگی قابل مشاهده است. این همان چیزی است که باعث به اصطلاح بحران میانسالی می‌شود. یک پسر معمولاً کارهایی انجام می‌دهد تا به خود و دیگران ثابت کند که هنوز یک مرد جوان است. خوشبختانه داروهای طبیعی برای یائسگی مردان برای افزایش سطح تستوسترون وجود دارد.

این مشکل می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی داشته باشد و در عین حال مدیریت سایر مسائل سلامتی را دشوارتر کند. برای آشنایی بیشتر با یائسگی مردانه تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

یائسگی مردانه چیست؟

وقتی مردان پیر می‌شوند، تولید هورمون تستوسترون (آندروژن) که در بدن وجود دارد و مسئول تنظیم ویژگی‌های جنسی در مردانی است که در بدو تولد به آنها اختصاص داده شده است، به طور طبیعی کاهش میابد. تستوسترون برای سلامت جسمی و روانی مرد حیاتی است و کاهش آن می‌تواند باعث ایجاد مشکلی شود که معمولا به عنوان هیپوگنادیسم ("یائسگی مردانه" یا "تستوسترون پایین مرتبط با سن") شناخته می‌شود. کاهش تستوسترون در مردان معمولاً تقریباً همزمان با یائسگی در زنان رخ می‌دهد: در اواخر دهه 40 یا اوایل 50 سالگی.

علت‎های یائسگی مردانه

در حالی که یائسگی در زنان با توقف تولید هورمون‌های استروژن و پروژسترون با سرعت نسبتاً بالاتری شروع می‌شود، در مردان این تغییر به‌صورت تدریجی‌تری ایجاد می‌شود. از اواسط دهه سوم زندگی و بعد از شروع 30 سالگی، مردان حدود 1.6 درصد از تستوسترون خود را در سال از دست می‌دهند، که معمولاً یک فرآیند طبیعی است و هیچ مشکلی ندارد.

این نشان می‌دهد که تغییر سطح هورمون‌های مردانه تنها عامل ایجاد این وضعیت نیست.

سایر عوامل خطر شامل مشکلات سلامتی زمینه‌ای هستند، مانند:

• عدم ورزش
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل
• فشار
• اضطراب
• محرومیت از خواب
• اختلال نعوظ ممکن است نتیجه تغییرات در عروق خونی یا مشکل عصبی باشد.

برخی از مردان تأثیر روانی «بحران میانسالی» را تجربه می‌کنند که می‌تواند دلیل افسردگی باشد.

کمبود خواب، رژیم غذایی نامناسب و ورزش نکردن، سیگار کشیدن و مصرف الکل و اعتماد به نفس پایین نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشند.

علائم یائسگی مردانه

برخلاف یائسگی زنان، که در آن زنان قادر به تخمک گذاری نیستند، یائسگی مردانه با تولید اسپرم تداخلی ندارد. اما کندتر رشد می‌کند و علائم و نشانه‌های اغلب به صورت زیر تظاهر می‌کند:

• تحریک پذیری و خلق و خوی ناپایدار
• از دست دادن میل جنسی
• از دست دادن توده عضلانی و ضعف
• انرژی کم یا خستگی
• کاهش رشد مو
• مشکلات تمرکز و/یا حافظه کوتاه مدت
• کاهش تراکم استخوان

برخی از مردان مبتلا به این بیماری علائم مرتبط با یائسگی زنان مانند گرگرفتگی و تعریق را نیز تجربه می‌کنند. نکته قابل توجه اینکه برخی از مردان با پایین آمدن سطح تستوسترون هیچ علائمی از خود نشان نمی‌دهند.

درمان

درمان‌های طبیعی برای آندروپوز که به عنوان یائسگی مردانه نیز شناخته می‌شود، می‌تواند تسکین قابل توجهی برای بسیاری از مردان ایجاد کند. اگرچه کاهش سطح تستوسترون و سایر سطوح آندروژن بخشی طبیعی از پیری و مشخصه آندروپوز است، تعدادی از گزینه‌های سبک زندگی مردان وجود دارد که می‌توانند به کاهش یا درمان علائم یائسگی مردانه کمک کنند. در ادامه معرفی درمان‌های طبیعی مشکل یائسگی مردانه می‌پردازیم.

ورزش

در حالی که تمرینات استقامتی شدید، مانند مردان آهنین و تمرینات ماراتن، تولید تستوسترون را کاهش می‌دهند، تمرینات کوتاه مدت و شدید مانند جلسات یک ساعته دویدن یا دوچرخه سواری یا تمرین با وزنه مقاومتی همگی باعث افزایش سطح تستوسترون می‌شوند.

جلسات تمرینی کوتاه اما مداوم داشته باشید. وزنه‌های سنگین را سه تا پنج بار بلند کنید و بعد از سه دقیقه استراحت دوباره تکرار کنید. این کار می‌تواند به بدن کمک کند تا مقادیر بیشتری تستوسترون ترشح کند.

ترکیب بدنی

داشتن درصد چربی بالای بدن می‌تواند هورمون‌هایی مانند تستوسترون و توانایی شما را برای عضله‌سازی مختل کند. کاهش چربی بدن و افزایش توده عضلانی از طریق رژیم غذایی سالم و ورزش بسیار موثر است. دور کمر یک شاخص خوب چربی شکم در مردان است، هدفتان 102سانتی‌متر یا کمتر باشد.

خواب

مردانی که کمتر می‌خوابند و کیفیت خوابشان پایین است، احتمالاً سطح تستوسترون پایینی را تجربه می‌کنند، در حالی که مشخص شده است که خواب طولانی‌تر باعث بهبود سطح تستوسترون می‌شود. حداقل هفت تا هشت ساعت خواب در شب را هدف گذاری کنید. برای کیفیت خواب بهتر، از ظهر به بعد از نوشیدنی‌های بدون کافئین استفاده کنید و حداقل یک ساعت قبل از خواب، نور آبی دستگاه‌های الکترونیکی را به حداقل برسانید.

فشار و استرس

سطوح بالای کورتیزول - هورمون استرس - با تستوسترون پایین مرتبط است. مدیتیشن یا آرام سازی پیشرونده عضلانی می‌تواند استرس را از بین ببرد. مهم است که هر روز زمانی را برای استراحت به خود اختصاص دهید، حتی یک پیاده روی سریع 20 دقیقه‌ای در هنگام ناهار یا قبل یا بعد از کار می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

رژیم غذایی

شواهد کافی وجود ندارد که نشان دهد غذاهای خاص سطح تستوسترون را افزایش می‌دهند، اما می‌دانیم که یک رژیم غذایی مغذی و متعادل کلید سلامت کلی است. گنجاندن غذاهای کامل در هر وعده غذایی و محدود کردن غذاها و نوشیدنی‌های بسیار فرآوری شده و تصفیه شده می‌تواند به کاهش دریافت انرژی و حفظ وزن سالم کمک کند.

الکل

مصرف الکل به طور مستقیم تولید تستوسترون را کاهش می‌دهد. اگر نمی توانید الکل را به طور کامل ترک کنید، سعی کنید مصرف خود را کاهش دهید و یک رژیم غذایی سالم و ورزش روتین داشته باشید تا سطح هورمون‌ها را متعادل نگه دارید. الکل می‌تواند تأثیر تجمعی بر سطح تستوسترون نیز داشته باشد، بنابراین سعی کنید تا حد امکان روزهای بدون الکل داشته باشید.

سوالات متداول در مورد یائسگی مردانه

یائسگی مردانه چیست؟

با بالا رفتن سن مردان، سطح تستوسترون خون شروع به کاهش می‌کند. یائسگی مردانه یا آندروپوز اصطلاحی است که برای توصیف کاهش تستوسترون مرتبط با سن و علائم ناشی از آن استفاده می‌شود.

با توجه به این نام، ممکن است برخی افراد یائسگی مردانه را مانند یائسگی زنان بدانند، اما تفاوت‌های کلیدی‌ای وجود دارد. در حالی که یائسگی زنان معمولاً با توقف کامل تولید هورمون مشخص می‌شود، آندروپوز می‌تواند شروع بسیار تدریجی داشته باشد. همچنین تشخیص آن ممکن است دشوار باشد زیرا سطح تستوسترون می‌تواند تأثیرات متعددی داشته باشد.

علائم یائسگی مردان چیست؟

به طور کلی، علائم آندروپوز جسمی، ذهنی یا جنسی است. کاهش تستوسترون می‌تواند باعث کاهش توده عضلانی و استخوانی و عملکرد کلی بدن شود. طبق مطالعات، تستوسترون پایین با نگرانی‌های شناختی در افراد مسن مرتبط است. علاوه بر این، بخش پزشکی سالمندان در مرکز علوم بهداشت دانشگاه سنت لوئیس میسوری خاطرنشان می‌کند که علائم سلامت جنسی آندروپوز شامل کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ است.

یائسگی مردان معمولا از چه سنی شروع می‌شود؟

نظرسنجی مرکز پزشکی امور کهنه سربازان گزارش داد که مردان 51 تا 60 ساله به احتمال زیاد علائم یائسگی مردانه را تجربه می‌کنند. (علائم احتمالی جنسی (ناتوانی جنسی)، جسمی (ضعف) و شناختی (از دست دادن حافظه) ). همچنین، کشیدن سیگار می‌تواند علائم یائسگی مردان را حتی زودتر ایجاد کند. بر اساس برخی گزارش‌ها، حداقل 25 درصد از مردان بالای 70 سال کمبود تستوسترون را تجربه می‌کنند.

آیا مردان می‎توانند گر گرفتگی را تجربه کنند؟

وقتی سطح تستوسترون پایین باشد، ممکن است اتفاق بیفتد. یکی از دوره‌های درمان سرطان پروستات، درمان محرومیت از آندروژن (ADT)، سرکوب هورمون‌های مردانه است. این کار برای جلوگیری از رشد سرطان انجام می‌شود. متأسفانه، ممکن است علائم یائسگی مردانه را نیز تحریک کند. یک مطالعه انگلیسی در سال 2012 شامل 21 مرد که ADT دریافت می‎کردند نشان داد که گرگرفتگی و تعریق شبانه از شایع ترین عوارض جانبی منفی گزارش شده است.

آیا از داروهای گیاهی برای رفع علائم یائسگی مردان استفاده می‌شود؟

گیاهان دارویی صدها، و نه هزاران سال است که برای حمایت از سلامت انسان، از جمله برای نشانه‌های یائسگی مردانه، در سراسر جهان استفاده می‌شود. در سال 2012، محققان دانشگاه ایتالیایی فدریکو دوم ناپل، اثر یک ترکیب طبیعی حاوی Tribulus terrestris، گیاهی که در طب عامیانه استفاده می‌شود، ارزیابی کردند. در عرض دو ماه، شرکت کنندگان مرد بهبود عملکرد جنسی و کیفیت زندگی را گزارش کردند.

در طب سنتی برزیل، Muira puama برای تقویت عملکرد فیزیکی و جنسی از طریق تحریک و انرژی بخشیدن به بدن و عمل به عنوان یک ماده تقویت کننده جنسی استفاده می‌شود. Weider Nutrition International، زاییده فکر جو ویدر (Joe Weider) بزرگ فقید، اطلاعاتی را منتشر کرده است مبنی بر اینکه Muira Puama گیاهی است که برای تقویت عملکرد فیزیکی استفاده می‌شود.

در طب آیورودا از آشواگاندا (ashwagandha) برای ارتقای سلامت جسمی و روانی، جوانسازی بدن و افزایش طول عمر استفاده می‌شود. علاوه بر این، این گیاه به عنوان یک ضد استرس عمل می‌کند که ممکن است برای مردانی که اختلالات عملکردی آنها نیز با استرس مرتبط است، مناسب باشد.

Eurycoma longifolia Jack، که بیشتر با نام Tongkat Ali شناخته می‌شود، برای افزایش قدرت جنسی مردان استفاده می‌شود. یک مطالعه در مالزی نشان داد که عصاره Tongkat Ali به بهبود قابل توجه کیفیت اسپرم کمک می‌کند.

سخن پایانی

شواهد کافی برای تعریف «یائسگی مردانه» به عنوان یک وضعیت پزشکی قابل تشخیص وجود ندارد.

با این حال، می‌توان گفت که این مشکل به دلیل کمبود تستوسترون، یک هورمون جنسی مردانه است که می‌تواند اثراتی مشابه "یائسگی مردانه" داشته باشد. شرایط مربوط به سطوح پایین تستوسترون می‌تواند پیچیده و برای افراد مختلف متفاوت باشد.

با این حال، یک سبک زندگی شامل یک رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و مصرف کمتر تنباکو و الکل احتمالا باعث تقویت حس خوب و کاهش علائم فیزیکی پیری در مردان می شود.

به طور کلیشه‌ای، مردان در مورد نگرانی‌های سلامتی خود بسیار بد عمل می‌کنند. اگر مشکلی وجود داشته باشد، آن را سخت می‌کنند. اگر یک روش پیشگیرانه، کمی مشکل و ناراحت کننده باشد، آن را به تعویق می‌اندازند. به نظر می‌رسد که هر چه یک نگرانی "خجالت آورتر" باشد، احتمال نادیده گرفتن آن بیشتر است. اما نکته اینجاس که هرکسی باید مراقب سلامت خود باشد.

بخشی از دلیل کمرویی در این زمینه، عدم گفتگو در این موارد است. همانطور که می‌دانیم، زنان در موقعیت‌های اجتماعی تقریبا هیچ ابایی از توصیف تک تک جنبه‌های دقیق بارداری، زایمان، سیکل‌های قاعدگی، افتادگی، یائسگی و اختلالات گوارشی خود ندارند و در جمع‌های خود تقریبا به راحتی در مورد چنین تجربه‌هایی صحبت می‎کنند اما بیشتر مردان اینگونه نیستند.

فراموش نکنید که ما همه موجودات فیزیکی هستیم و یک آناتومی داریم، در حالی که لزومی ندارد تجربیات خود را در مورد هموروئید سر میز شام اعلام کنید، اما لازم است به بهترین شکل به نگرانی‌های بهداشتی خود رسیدگی کنید و در مورد آنها احساس شرم یا خجالت نداشته باشید. به معنای واقعی کلمه، همه ما باید بدانیم که بدن ما چگونه کار می‌  کند و چگونه در طول زمان تغییر می‌کند. همه مردان، به ویژه آنهایی که به میانسالی نزدیک می شوند (یا در سنین میانسالی)، باید از آندروپوز یا «یائسگی مردانه» آگاه باشند چون دیر یا زود به سراغ آنها خواهد رفت.