طعم تلخ دهان، علت‌ها و درمان
مقدمه
طعم تلخ دهان می‌تواند به دلایل زیادی رخ دهد، از مشکلات ساده‌ای مانند بهداشت نامناسب دهان گرفته تا مشکلات جدی‌تر، مانند عفونت قارچی یا ریفلاکس معده.
کشیدن سیگار نیز می‌تواند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شود که از چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد و معمولاً پس از خوردن غذاهای دیگر، نوشیدن آب یا مسواک زدن بهبود می‌یابد.
با این حال، اگر طعم تلخ دهانتان برای مدت طولانی ادامه داشته باشد یا به طور مکرر اتفاق بیفتد، توصیه می شود با یک پزشک عمومی یا متخصص گوارش مشورت کنید تا بررسی کنید که آیا این علامت به دلیل یک بیماری خاص است یا خیر.
تغییر مزه دائمی در دهان از نظر پزشکی dysgeusia نامیده می‌شود. این طعم ناخوشایند می‌تواند برای مدت طولانی تا زمانی که علت زمینه‌ای آن درمان شود ادامه یابد.
افراد مبتلا به dysgeusia ممکن است طعم‌های مختلفی از جمله طعم تلخ، فلزی، فاسد و شور را تجربه کنند. این مشکل بسیار آزار دهنده است و می‌تواند طعم چیزهای دیگر را هنگام خوردن یا نوشیدن سخت کند و لذت غذا خوردن را از ما بگیرد.
علت‌ها
بسیاری از دلایل طعم تلخ در دهان جدی نیستند. با این حال، علائم ممکن است آزار دهنده باشد و ممکن است با رژیم غذایی منظم فرد یا لذت بردن از زندگی روزمره تداخل داشته باشد.
شرایط زیر می‌تواند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شود:
دهان خشک
خشکی دهان زمانی اتفاق می افتد که دهان بزاق کافی تولید نمی‌کند. از آنجایی که بزاق به کاهش باکتری‌های موجود در دهان کمک می کند، بزاق کمتر به این معنی است که باکتری‌های بیشتری می توانند زنده بمانند.
افراد مبتلا به خشکی دهان احساس چسبندگی و خشکی در دهان خود دارند. این می‌تواند ناشی از عواملی مانند داروها، اختلالات قبلی یا مصرف دخانیات باشد. همچنین در صورت گرفتگی بینی، فرد ممکن است دچار خشکی دهان شود زیرا تنفس از طریق دهان می‌تواند آن را خشک کند.
افرادی که دائماً خشکی دهان دارند باید برای تشخیص صحیح با پزشک خود مشورت کنند.
مشکلات دندان
بهداشت نامناسب دندان می‌تواند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شود. همچنین ممکن است باعث افزایش حفره‌ها، عفونت‌ها و بیماری لثه یا التهاب لثه شود.
با مسواک زدن منظم و نخ دندان کشیدن می‌توان از بسیاری از مشکلات رایج دندانی جلوگیری کرد.
علاوه بر این استفاده از دهانشویه ضد باکتری در کنار مسواک زدن می‌تواند به کاهش باکتری‌های بد مزه کمک کند.
بارداری
طعم تلخ یا فلزی در دهان شکایت رایج اکثر زنان باردار در سه ماهه اول بارداری است.
هورمون‌های بدن در دوران بارداری دچار نوسان می‌شوند. این تنوع می‌تواند بر حواس تأثیر بگذارد و همچنین برخی غذاها یا بوها را منزجرکننده و تهوع آور جلوه دهد.
سندرم سوزش دهان
سندرم سوزش دهان وضعیتی است که باعث احساس سوزش در دهان می‌شود. این احساس می تواند متفاوت باشد، اما بسیاری آن را شبیه به خوردن فلفل تند توصیف می‌کنند. علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است طعم تلخ یا ترش را در دهان خود تجربه کنند.
علائم سندرم سوزش دهان ممکن است به صورت پراکنده ظاهر شود، اما همچنین می‌تواند مزمن باشد و برای مدت طولانی ادامه یابد.
برخی از افراد مبتلا به این سندرم ممکن است در خوردن یا آشامیدن مشکل داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است متوجه شوند که این امر علائم آنها را تسکین می‌دهد.
یائسگی
زنان در دوران یائسگی نیز ممکن است طعم تلخی را در دهان خود تجربه کنند. این مشکل ممکن است به دلیل سطوح پایین استروژن در بدن باشد که می‌تواند منجر به یک بیماری ثانویه مانند سندرم سوزش دهان شود. همچنین ممکن است به دلیل خشکی مداوم دهان باشد.
ریفلاکس معده
بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یا ریفلاکس اسید ممکن است دلیل طعم تلخ ناخواسته در دهان باشد. این شرایط زمانی اتفاق می‌افتد که عضله یا اسفنکتر بالای معده ضعیف می‌شود و اجازه می‌دهد اسید یا صفرا وارد لوله غذا شود. اسید معده لوله غذا را تحریک می‌کند و باعث ایجاد احساس سوزش در قفسه سینه یا شکم شود. همچنین می تواند طعم بد یا تلخی را در دهان ایجاد کند که تا مدت طولانی باقی بماند.
برفک دهان
عفونت قارچی در دهان اغلب باعث ایجاد لکه‌های سفید روی زبان، دهان یا گلو می‌شود. همچنین ممکن است طعم تلخ یا ناخوشایندی ایجاد کند که تا زمان درمان عفونت باقی بماند.
استرس و اضطراب
سطوح بالای استرس و اضطراب می‌تواند پاسخ استرس را در بدن تحریک کند، که اغلب حس چشایی فرد را تغییر می‌دهد. اضطراب می‌تواند باعث خشکی دهان شود که اغلب منجر به طعم تلخ می‌گردد.
آسیب عصبی
مانند سایر حواس ما، جوانه‌های چشایی نیز به طور مستقیم با اعصاب مغز در ارتباط هستند. آسیب به اعصاب چشایی می‌تواند حس چشایی فرد را تغییر دهد.
آسیب عصبی می‌تواند ناشی از آسیب به سر یا شرایطی مانند موارد زیر باشد:
- صرع
- اسکلروز چندگانه
- تومورهای مغزی
- فلج بل
- زوال عقل
- داروها و مکمل های خوراکی
در بعضی افراد، برخی داروها، مکمل‌ها یا درمان‌های پزشکی ممکن است باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شوند. این ممکن است به این دلیل باشد که طعم داروها تلخ است یا مواد شیمیایی موجود در آنها با بزاق دفع می‌شود.
داروهایی که ممکن است منجر به طعم تلخ دهان شوند عبارتند از:
- آنتی بیوتیک های خاص
- برخی از داروهای قلبی
- ویتامین های حاوی مواد معدنی یا فلزات مانند مس، آهن یا روی
- داروهای لیتیوم
- بیماری ها
برخی از بیماری ها، از جمله عفونت سینوسی یا سرماخوردگی، می‌توانند با طعم تلخ در دهان همراه باشند.
در طول این بیماری‌ها، بدن پروتئین‌های التهابی را برای جذب سلول‌های مضر ارسال می‌کند. این پروتئین‌ها همچنین ممکن است بر زبان و جوانه‌های چشایی تأثیر بگذارند، که می‌تواند باعث شود فرد طعمی تلخ‌تر از حد طبیعی را در دهان تجربه کند.
درمان سرطان
فردی که تحت درمان سرطان است ممکن است هنگام خوردن یا نوشیدن در دهان خود احساس طعم بدی کند.
شیمی درمانی و پرتودرمانی ممکن است جوانه‌های چشایی را در برخی افراد تحریک کند که ممکن است باعث شود حتی چیزهای ساده مانند نان ساده یا آب طعم تلخ یا نامطبوعی داشته باشند.
درمان‌ها
درمان طعم تلخ در دهان به طور معمول شامل درمان علت‌های زمینه‌ای است. پزشک اغلب می‌تواند با سؤال در مورد علائم و داروها و انجام آزمایش‌ها مشکل را تشخیص دهد و سپس درمان‌های مناسب را توصیه کنند.
درمان‌های خانگی ممکن است برای برخی افراد کمک کننده باشد و برای برخی هم نه.
انواع درمان‌های خانگی برای کاهش طعم تلخ دهان:
بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. دو بار در روز به آرامی به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و روزانه از نخ دندان استفاده کنید. هر شش ماه یکبار برای معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
عوامل خطر ریفلاکس معده، مانند خوردن غذاهای چرب یا تند و کاهش یا حذف محصولات تنباکویی و الکل اجتناب کنید.
یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با یک لیوان آب مخلوط کنید و دهانتان را با آن شست‌وشو دهید.
در صورت نیاز با کاهش وزن، پرهیز از غذاهای تند یا چرب، عدم استعمال دخانیات، محدود کردن الکل، و خوردن وعده‌های غذایی کوچک و مکرر به جای وعده‌های بزرگ، احتمال رفلاکس اسید معده را کاهش دهید.
اگر متوجه شدید که یکی از داروهای مصرفیتان باعث طعم تلخ دهانتان می‌شود از پزشک خود بخواهید که داروهای شما را تغییر دهد.
در ادامه به تعدادی از درمان‌های طبیعی و سنتی تلخی دهان می‌پردازیم:
سرکه سیب
سرکه سیب باعث تعادل Ph دهان شده و همچنین ترشح بزاق را در دهان را افزایش می‌دهد که باعث کاهش طعم بد دهان خواهد شد. ترکیب سرکه سیب و عسل برای از بین بردن طعم بعد دهان بسیار موثر خواهد بود.
جوش شیرین
جوش شیرین نیز به دلیل قلیایی بودن باعث تعادل pH دهان و رفع پلاک و جرم روی زبان خواهد شد. یک قاشق چایخوری جوش شیرین را با چند قطره آب لیمو ترکیب کرده و با آن روزی یک بار مسواک بزنید.
روغن نارگیل یا کنجد
بعضی از روغن‌ها به حذف پلاک و درمان تلخی دهان کمک می‌کنند. روزی یک بار یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل یا روغن کنجد را داخل دهانتان بریزید و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را بچرخانید. پس از بیرون ریختن روغن از دهانتان مسواک بزنید.
آب گرم و نمک
نمک با خاصیت ضدعفونی‌کنندگی خود می‌تواند برای رفع عفونت‌های دهانی کمک کننده باشد. این کار را با مخلوط یک قاشق چایخوری و یک لیوان آب ولرم انجام دهید و بعد از چرخاندن این ترکیب در دهانتان آن را دور بریزید.
زردچوبه
زردچوبه به‌عنوان یک ضد باکتری طبیعی، باعث سلامت دهان و دندان خواهد شد و طعم تلخ و بد دهان را از بین خواهد برد. چند قطره آب لیمو را با نصف قاشق چایخوری زردچوبه مخلوط کرده و سپس ترکیب بدست آمده را روی زبان و داخل دهان بمالید و پس از چند دقیقه آبکشی کنید.
لیمو
لیمو باعث حفظ تعادل pH دهان خواهد شد و به عنوان یک ضد باکتری برای آن عمل می‌کند. یک لیوان آب را با لیمو ترکیب کنید با استفاده از محلول به دست آمده دهانتان را آب بکشید. این کار را روزی یک بار انجام دهید.
چای سبز
چای سبز باعث سلامت دهان و دندان شده و تلخی دهان را کاهش می‌دهد. برای انجام این کار روزی یکبار دمنوش چای سبز را با عسل بنوشید.
سخن پایانی
چیزهای زیادی می‌تواند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شوند، از جمله داروها، کمبودهای تغذیه‌ای، ریفلاکس معده، خشکی دهان و عدم رعایت بهداشت دهان و دندان.
درمان این مشکل به علت آن بستگی دارد، اما می‌توانید با نوشیدن آب زیاد، رعایت بهداشت دهان و دندان و ترک سیگار در کوتاه مدت علائم را برطرف کنید.
طعم تلخ دهان یک مشکل جدی و فوری نیست به راحتی برطرف می‌شود. در صورت طولانی شدن این مشکل به پزشک متخصص مراجعه کنید .
اگر شما هم علاقه‌مند به مبحث و اخبار ارزهای دیجیتال هستید از سایت کریپتو استودیو دیدن کنید:
