اسفناج
گیاه اسفناج در میان دیگر سبزیجات با دارا بودن کالری کم و مواد مغذی، یکی از سبزیجات فوقالعاده مفید برای بدن است.
سبزیهایی با برگهای تیره رنگ مانند اسفناج برای سلامت پوست و مو، استخوان مهم هستند و پروتئین، آهن، ویتامین ها و مواد معدنی لازم برای بدن را فراهم می کنند. اسفناج توسط فرهنگ های مختلف به ویژه در غذاهای مدیترانه ای، خاورمیانه و جنوب شرقی آسیا در طول تاریخ مورد استفاده قرار گرفتهاند و میتوان آن را به راحتی در هر رژیم غذایی به دلیل ارزانی و فراوانی گنجاند.
شما میتوانید این سبزی همه کاره را به روش های مختلف بخورید و از مزایای سلامتی آن بهره مند شوید. از اسفناج به صورت خام در سالاد یا به صورت اسموتی استفاده کنید. همچنین میتوانید اسفناج را تفت داده یا بخارپز کرده و بدون نگرانی از دست رفتن مواد مغذی، آن را در کنار غذاهای دیگر مانند سوپ و خورشت و یا تنها مصرف کنید.
دقت داشته باشید که هنگام خرید اسفناج به دنبال آنهایی باشید که ساقه زرد رنگ نداشته باشند. از خرید اسفناجهایی با برگهایی که کبودی دارند، آویزان به نظر میرسند و یا لزج به نظر می رسند، خودداری کنید.
برخی از خواص اسفناج
اسفناج یکی از سبزیجات پرخاصیت برای سلامتی انسان است که مطالعات انجام شده توسط محققین و متخصصان تغذیه این امر را به اثبات رسانده است. در ادامه به برخی از این خواص و مزایا اشاره میکنیم:
- افزایش آبرسانی به بدن
نوشیدن آب و دیگر مایعات تنها راههای آبرسانی به بدن نیستند و خوراکیها هم میتوانند این کار را انجام دهند. اسفناج به عنوان گیاهی که تقریبا تمام آن را آب تشکیل داده است به عنوان یک میان وعده غذایی و خوراکی برای آبرسانی بیشتر به بدن معرفی میشود.
- کاهش اشتها
طبق مطالعات انجام شده عصارههای تیلاکوئید موجود در گیاهانی مانند اسفناج ممکن است اشتهای شما را کاهش دهد. دلیل این امر کاهش سطح هورمون گرسنگی و افزایش هورمونهایی است که باعث احساس سیری میشود.
- سلامتی پوست و مو
ویتامین آ موجود در اسفناج برای تولید سبوم به منظور مرطوب نگه داشتن مو مورد استفاده قرار میگیرد. وجود این ویتامین برای رشد تمام بافتهای بدن از جمله پوست و مو ضروری است. همچنین ویتامین سی موجود در اسفناج اثر ضد پیری بر پوست دارد و میتواند به جوان ماندن پوست کمک کند.
- جلوگیری از پوکی استخوان
اسفناج دارای موادی مانند کلسیم، منگنز و ویتامین کا است که برای سلامت استخوانها مهم هستند. بدن انسان همیشه در حال بازسازی بافت استخوانی است. پوکی استخوان (وضعیتی که باعث ضعیف شدن استخوانها و شکستن آنها میشود) زمانی اتفاق میافتد که مقدار استخوانی که قرار است جایگزین شود به اندازه کافی استخوانی که شکستهشده نباشد. اگر در طول زندگی خود به اندازه کافی کلسیم دریافت نکنید، احتمال ابتلا به پوکی استخوان در شما بیشتر میشود.
- کاهش کمبود آهن (کمخونی)
اسفناج منبع گیاهی آهن است. آهن ماده معدنی است که به گلبولهای قرمز خون برای رساندن اکسیژن به نواحی مختلف بدن کمک میکند. وقتی آهن بدن خیلی کم شود، دچار کم خونی فقر آهن میشوید. این وضعیت ممکن است باعث احساس ضعف، سرگیجه و مشکلات تنفسی در شما شود.
- تقویت سیستم ایمنی بدن
اسفناج دارای ویتامینها و مواد معدنی مانند ویتامین ای و منیزیم است که برای تقویت سیستم ایمنی بدن ضروری است. این مواد سیستم ایمنی بدن شما را از ویروسها و باکتریهایی که باعث بیماری میشوند و سموم زائد در بدن که باعث آسیب به بدن میشوند، در امان نگه میدارد.
- کمک به رشد جنین و نوزاد
اسفناج غنی از فولات است. این ویتامین از نواقص مادرزادی لوله عصبی مانند آسیب به مغز و ستون فقرات در نوزادان جلوگیری میکند. به همین دلیل ممکن است پزشک به شما بگوید اگر باردار هستید مکملی حاوی اسید فولیک که نسخه مصنوعی فولات است را مصرف کنید. همچنین اسفناج حاوی ویتامین ب۶ است که برای رشد مغز کودک در رحم و بعد از تولد او بسیار مهم است.
- افزایش سلامتی بینایی
رنگ سبز تیره برگهای اسفناج نشاندهنده سطوح بالای از کلروفیل و کاروتنوئیدهای موجود مانند بتاکاروتن، لوتئین و زیگزانتین است که احتمال ابتلا به بیماری های چشمی طولانی مدت را کاهش میدهند. به عنوان مثال ویتامین سی، احتمال ابتلا به آب مروارید را کاهش میدهد. همچنین مقدار زیادی ویتامین آ موجود در اسفناج از داشتن بینایی خوب پشتیبانی میکند.
- مبارزه با رادیکال های آزاد
اسفناج و دیگر میوهها و سبزیجات سرشار از آنتیاکسیدانها هستند. این مواد از بروز آسیبهایی که توسط مولکولهایی به نام رادیکال های آزاد به سلول های بدن شما وارد میشود، جلوگیری کرده و عملکرد آنها را محدود میکند. آسیبهای وارده توسط رادیکال های آزاد ممکن است در بیماریهایی مانند پارکینسون، دیابت و سرطان نقش داشته باشند.
- افزایش و تقویت قلب و عروق
اسفناج منبع نیترات معدنی است که مطالعات نشان میدهد احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش میدهد. علاوه بر این میتواند فشار خون شما را کاهش دهد و شریانهای شما را کمتر سفت کند، از جمله مزایای دیگر. شما همچنین پتاسیم را از اسفناج دریافت می کنید که به عملکرد صحیح قلب کمک می کند.
- پیشگیری از آسم
اسفناج سرشار از ماده مغذی به نام بتاکاروتن است. طبق مطالعات و آزمایشات انجام شده بر روی کودکان دارای آسم و کودکانی که بدون آسم بودند، مشخص گردید خطر ابتلا به آسم در افرادی که مقدار زیادی از این مواد مغذی رادریافت میکنند کمتر است.
- بهبود زخم
اسفناج حاوی ویتامین سی میباشد که به بدن برای ساخت کلاژن در ترمیم جراحات کمک میکند. ویتامین سی همچنین میزان آهن جذب شده از غذاهای گیاهی را که روند بهبود جراحات را تسریع میکند، افزایش میدهد.
جمعبندی
خاصیت این گیاه با توجه به تحقیقات انجام شده بر هیچکس پوشیده نیست ولی مانند هر ماده غذایی دیگر بایستی در مصرف آن مراقبت لازم را داشت
اسفناج برای اکثر افراد بی خطر است ولی با این حال برخی از افراد هستند که باید احتیاط کنند.
اسفناج حاوی مقدار زیادی اگزالات است، به همین دلیل افرادی که سابقه سنگ کلیه حاوی اگزالات دارند باید مصرف خود را به حداقل برسانند. مصرف بیش از حد پتاسیم میتواند برای کسانی که کلیههایشان به طور کامل کار نمیکند، مضر باشد. اگر کلیه ها نتوانند پتاسیم اضافی را از خون خارج کنند، ممکن است کشنده باشد و افراد مبتلا به مشکلات کلیوی خطرناک دقت داشته باشند که پتاسیم را مصرف نکنند.
کسانی که از داروهای رقیق کننده خون مانند کومادین (وارفارین) استفاده می کنند باید میزان ویتامین کا خود را که نقش زیادی در لخته شدن خون دارد، در نظر بگیرند.
به طور معمول، توصیه در حین مصرف این دارو این است که باید میزان مصرف این سبزی را تقریباً یکسان نگه داشت و بهتر است به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی کامل و مغذی مصرف شود. اگر دچار بیماری خاص هستید در مصرف هرگونه ماده غذایی با پزشک خود مشورت کنید.