سوختگی یکی از شایع‌ترین آسیب‌های پوستی است که باعث مرگ سلول‌های پوست آسیب‌دیده می‌شود. خوشبختانه، شما می‌توانید سوختگی های جزئی را در خانه با چند ماده طبیعی موجود در انبارتان درمان کنید. تعدادی از گیاهان و درمان‌های طبیعی برای سوختگی وجود دارد که به کاهش درد و ترمیم پوست کمک می‌کنند.
داروهای گیاهی می‌توانند درد ناشی از سوختگی را تسکین ‌دهند و به مبارزه با عفونت کمک کنند، پوست را ترمیم کنند و از به جا ماندن جای زخم جلوگیری کنند. همه سوختگی‌ها نیاز به مراجعه به بیمارستان ندارند و گاهی اوقات، فرد می‌تواند سوختگی را در خانه هم درمان کند. پزشکان سوختگی را به چهار درجه دسته‌بندی‌می‌کنند. گیاهان دارویی برای درمان سوختگی‌های درجه یک و برای برخی از سوختگی‌های کوچک درجه دو مناسب هستند.

در این مقاله نگاهی به انواع سوختگی‌ها می‌اندازیم و توضیح خواهیم داد که کدام درمان‌های خانگی و گیاهان دارویی مناسب هستند و به بهبود سوختگی کمک خواهند کرد.

انواع سوختگی‌ها

در مورد درمان سوختگی در خانه، میزان شدت سوختگی از اهمیت بالایی برخوردار است. بسته به شدت و آسیب، سوختگی‌ها عمدتاً به چهار نوع طبقه‌بندی می‌شوند:

سوختگی درجه یک - به سوختگی هایی که کمترین آسیب را به پوست وارد می‌کنند، سوختگی درجه یک می‌گویند. این سوختگی‌ها تنها بر خارجی‌ترین لایه پوست تاثیر می‌گذارند و تاول ایجاد نمی‌کنند. علائم رایج سوختگی درجه یک شامل قرمزی، التهاب و در برخی موارد ورآمدگی جزئی پوست است.
سوختگی درجه دو ـ سوختگی‌های درجه دو اغلب از بیرونی‌ترین لایه پوست فراتر رفته و باعث تاول زدن و زخم شدن پوست می‌شود. بسته به شدت تاول‌ها، این نوع سوختگی زمان بیشتری برای بهبودی نیاز دارد.

سوختگی‌ درجه سه ـ این نوع سوختگی به تمام لایه‌های پوست آسیب می‌زند و بسیار شدید هستند. به دلیل آسیب به اعصاب و بافت، ممکن است درد کمی ایجاد کند یا بدون درد باشد. پوست متاثر از سوختگی درجه سوم یا سفید یا قهوه‌ای تیره است. در صورت عدم درمان، چنین سوختگی‌هایی می‌توانند باعث ایجاد زخم‌های شدید شوند. این نوع سوختگی‌ها نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند و نباید خود درمانی شوند.
سوختگی‌هایی که بسیار شدید هستند و تا استخوان‌ها و تاندون‌ها پیش می‌روند، سوختگی‌های درجه چهار نامیده می‌شوند.

همانطور که پیش‌تر ذکر شد، داروهای طبیعی برای درمان سوختگی‌های درجه یک و دو مناسب هستند. اگر از شدت سوختگی درجه سوم یا چهارم رنج می‌برید، باید فوراً با پزشک خود مشورت کنید تا از به جا ماندن رد سوختگی جلوگیری کنید. این سوختگی ها همچنین بسته به میزان آسیب وارده به بدن شما، پتانسیل مرگ را دارند و از این رو نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارند. با این حال، اگر از سوختگی جزئی رنج می برید که به صورت تاول اتفاق افتاده است، پیروی از برخی درمان های خانگی ساده و طبیعی به شما کمک می کند تا کاملا سوختگی خود را درمان کنید.

چگونه سوختگی را به طور طبیعی درمان کنیم؟

آلوئه‌ورا

تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از ژل آلوئه ورا کمک قابل توجهی به بهبود زخم‌های سوختگی می‌کند. ژل آلوئه‌ورا با خواص ضد‌التهابی و آنتی‌اکسیدانی خود سوختگی را التیام می‌بخشد. همچنین ضد باکتری بوده و از عفونت زخم، اسکار(جای زخم) و تاول جلوگیری می‌کند.
بعلاوه، آلوئه‌ورا دارای اثر مرطوب کنندگی بر روی پوست و ضد حساسیت است، بنابراین هرکسی می‌تواند با خیال راحت از آن استفاده کند.

بهتر است از ژلی که مستقیماً از گیاه آلوئه‌ورا گرفته می‌شود استفاده کنید و سه تا چهار بار در روز روی ناحیه سوخته بمالید.

روغن اسطوخودوس

اسطوخودوس به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی و دارا بودن خواص دارویی مختلف بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. وجود لینالیل استات و بتا کاریوفیلن به روغن اسطوخودوس خاصیت تسکین درد و ضد‌التهابی می‌دهد. اسطوخودوس ضد عفونی کننده و ضد درد است، به بهبود سوختگی‌های جزئی کمک می‌کند و از ایجاد اسکار جلوگیری می‌کند.

چند قطره از روغن اسطوخودوس رقیق نشده را روی یک پد پنبه‌ای بریزید و آن را به یک اندازه روی ناحیه سوخته پخش کنید. این کار را سه بار در روز انجام دهید.

گل همیشه بهار (کالاندولا)

گل همیشه بهار دارای خواص ضد التهابی است و برای درمان سوختگی مفید است.
کالاندولا دارای خواص ضد عفونی کننده و ضد التهابی است و با تحریک تولید سلول های خارجی پوست به بهبودی کمک می کند و اغلب در پمادها، ضمادها و صابون‌ها به عنوان یک درمان تسکین‌دهنده پوست استفاده می‌شود.

سرکه

سرکه در درمان سوختگی بسیار موثر است زیرا به تسکین درد، خارش و التهاب سوختگی کمک می‌کند. همچنین گرما را از سوختگی می‌گیرد و به طور طبیعی به کاهش درد کمک می‌کند. مقدار مساوی سرکه و آب را با هم مخلوط کنید. یک دستمال کاغذی را در سرکه رقیق شده خیس کنید و چند دقیقه روی محل سوختگی قرار دهید و سپس محل سوختگی را زیر آب جاری بشویید. سرکه به عنوان یک ضدعفونی کننده ملایم عمل می‌کند و خطر عفونت را کاهش می‌دهد.

عسل

عسل ضد باکتری است و می‌توان آن را مستقیماً روی سوختگی‌ها برای کمک به تسکین درد، تاول و تورم استفاده کرد. ترجیحاً از عسل ارگانیک استفاده کنید زیرا حاوی مواد مغذی و فعالیت آنزیمی بیشتری است.
عسل عفونت و التهاب و در نتیجه زمان بهبودی را کاهش می‌دهد، شاید به این دلیل که عسل اسیدی است و بنابراین pH سوختگی را کاهش می‌دهد که موجب کاهش رشد باکتری‌ها نیز می‌شود. قند موجود در عسل نیز ممکن است باکتری ها را خشک کند.
بلافاصله پس از سوختگی عسل را روی محل آسیب‌دیده بمالید، سپس چند دقیقه بماند و بعد با آب خنک بشویید. چهار بار در روز تکرار کنید. همچنین می توانید عسل را روی پوست بمالید، به آرامی با گاز بپیچید و بعد از چند ساعت آبکشی کنید.
لازم به ذکر است قبل از اینکه به سراغ عسل بروید، با پزشک خود تماس بگیرید. ترکیبات موجود در برخی از عسل های فرآوری شده ممکن است در خواص درمانی آن اختلال ایجاد کند.

سیب‌زمینی خام

باور کنید یا نه، سیب زمینی خام درد، التهاب و تحریک ناشی از سوختگی های جزئی را کاهش می‌دهد.

یک برش کوچک سیب زمینی سفید را به آرامیروی سوختگی قرار دهید. دقت کنید که آن را مالش ندهید، زیرا اصطکاک باعث تحریک سوختگی می‌شود. همچنین می‌توانید از گاز برای پیچیدن یک تکه سیب زمینی روی محل سوختگی استفاده کنید و بعد از ۲ ساعت آن را عوض کنید. باید آنقدر سفت باشد که سیب زمینی را در جای خود ثابت نگه دارد.

شیر

محتوای چربی و پروتئین موجود در شیر در تسکین سوزش و درد سوختگی و بهبود ناحیه آسیب دیده مفید هستند.
برای تسکین سریع محل سوختگی را به مدت 15 دقیقه در شیر خیس کنید. علاوه‌براین ماست پرچرب نیز می‌تواند به خنک کنندگی و آبرسانی پوست خشک شده شما کمک کند.

چای کیسه‌ای

چای سیاه حاوی اسید تانن هایی است که گرما و التهاب را از سوختگی می‌گیرد تا به کاهش درد کمک کند. همین ترکیبات تسکین‌دهنده چای را به یک درمان خانگی عالی برای بسیاری از شرایط دیگر تبدیل می‌کند.
یک چای کیسه ای خنک و مرطوب را روی محل سوختگی نگه دارید و تا 10 دقیقه به عنوان کمپرس استفاده کنید. پس از اتمام آن را دور بریزید. این کار را 2-3 بار در روز تکرار کنید.

جو دوسر

جو دوسر با خواص تسکین دهنده پوست برای کاهش التهاب، به ویژه زمانی مفید است که سوختگی شما در حال بهبود است و وسوسه می شوید که آن را بخارانید. برای سوختگی‌های بزرگ می توانید یک فنجان جو را به آب حمام اضافه کنید و به مدت 20 دقیقه محل سوختگی را خیس کنید تا سوختگی بزرگ تسکین یابد. برای موارد کوچکتر، مقداری جو را به یک کاسه کوچک آب اضافه کنید و ناحیه آسیب دیده را خیس کنید. پوست خود را با هوا خشک کنید تا لایه نازکی از جو باقی بماند و خارش را بیشتر کاهش دهد. برای تسکین بیشتر، مقداری جوش شیرین را در آب حمام بریزید. بی کربنات آن به تسکین التهاب پوست کمک می‌کند.

روغن نارگیل

روغن نارگیل منبع عالی ویتامین E است که پوست را التیام می‌بخشد و همچنین حاوی اسیدهای چرب ضد قارچ و ضد باکتری است که به جلوگیری از عفونت سوختگی شما کمک می‌کند. اگر تاول‌ها اثر بدی روی پوست شما گذاشته است، قبل از ماساژ دادن آن، آب لیمو را به روغن نارگیل اضافه کنید. در حالی که روغن نارگیل به بهبود آن کمک می‌کند، خواص اسیدی آب لیمو به روشن شدن جای زخم کمک می‌کند.
از آنجایی که روغن نارگیل یک مرطوب کننده عالی برای پوست است، استفاده از آن چندین بار در روز بی خطر است.
پس از شستشوی محل سوختگی با آب خنک برای اطمینان از تمیز بودن آن، مقداری روغن نارگیل را روی محل مالیده و اجازه دهید در هوا خشک شود. همچنین می‌توانید به صورت شل با گاز بپیچید. هر چند بار که لازم است تکرار کنید.

ویتامین C و E

آیا می‌دانستید که ویتامین C می‌تواند در همه چیز از UTI گرفته تا تسکین پوست نقش داشته باشد؟ ویتامین C باعث بهبود زخم و تولید کلاژن برای پوست جدید می‌شود. ویتامین E یک آنتی اکسیدان است که به ترمیم و محافظت از پوست شما کمک می‌کند. برای تسریع بهبودی سوختگی، مصرف غذاهای غنی از ویتامین C و E توصیه‌ می‌شود. حتی می توانید یک کپسول ویتامین E را بشکنید و آن را مستقیماً روی محل سوختگی بمالید تا به بهبود آن کمک کرده و از ایجاد جای زخم جلوگیری کنید.

خیار

همانطور که خیار پف چشم را از بین می‌برد، برش‌های آن نیز التهاب و تورم ناشی از سوختگی را کاهش می‌دهند.

یک برش تازه خیار را برای چند دقیقه روی محل سوختگی نگه دارید و این عمل را هر چند بار که لازم است تکرار کنید.

هرگز از یخ روی سوختگی استفاده نکنید!

یخ می تواند جریان خون را در پوست متوقف کند و به بافت آسیب بیشتری برساند. در عوض، فوراً محل سوخته را زیر آب روان خنک قرار دهید، که از گسترش آسیب جلوگیری می‌کند و در صورت امکان حداقل 20 دقیقه در آنجا نگه دارید.

سخن پایانی

روش‌های بسیاری برای تسکین سوختگی‌های سطحی وجود دارد که در این مقاله به برخی از آنها اشاره کرده ایم. اما لازم به ذکر است که موارد بالا فقط برای سوختگی‌های سطحی کاربرد دارند و به هیچ عنوان برای سوختگی های شدید توصیه نمی‌شود. در موارد جدی‌تر حتما به پزشک مراجعه کرده و خود درمانی نکنید.