پونه، پودینه، فودینه، پودنک

عربی: فودنج

انگلیسی:Mentha aquatica

طبع آن گرم و خشک است.

خواص پونه بسیار وسیع بوده و در درمان بیماری‌های گوارشی و مفاصلی و ریوی بسیار پرکاربرد است.

موارد استفاده

از عصاره‌ی پونه برای تسکین درد گوش به صورت قطره استفاده می‌شود. جوشانده آن برای رفع تب بلغمی و سوداوی و جذام مناسب است. جرم خود گیاه تازه آن در ترکیب با عسل باعث زیاد شدن ادرار و عرق می‌شود. در ترکیبات دارویی علاج اسهال و تهوع بصورت همزمان است. برای گرفتگی عضلات، رفع استفراغ، زردی، یرقان و کرم معده بسیار مفید است. این گیاه با خواص پادزهری خود سموم بدن را دفع نموده و گزیدگی حشرات را معالجه می‌نماید. گرد گل آن کرم کش بسیار قوی است.

از دستورات مجرب میرفندرسکی است که: پونه با پیاز  کرم معده را می‌کشد.

پخته‌ی این گیاه‌، بویژه پونۀ سبز با گلاب بر پوست می‌تواند لکه‌های سیاه و خونی را که زیر پلک‌ها پیدا می‌شود از بین ببرد .

درمان با پونه

برای درمان درد مفاصل بصورت آب‌پزش مصرف شود. همچنین کوفتگی ماهیچه و پیرامون ماهیچه را برطرف می‌کند. ضماد پونه که پوست را می‌سوزاند هم داروی سیاتیک است. ضماد این گیاه مزاج اندام را تغییر می‌دهد و اخلاط را از ژرفای بدن جذب می‌کند. هم‌چنين مصرف مائ الجبن بعد از پونۀ و تکرار آن در چند روز برای درمان پاغر و واریس مفید است. و نيز خوردنش داروی ترنجیدگی(ترک پوستی ) و مالیدنش بر پوست علاج نقرس است .

خواص پونه

چون پونه هم تحلیل‌برنده و هم تکه‌کننده و نرمی‌بخش است خوردنش در علاج جذام بسیار مفید است.

افشره‌اش کرم گوش را از بین می‌برد. پونه کوهی داروی زخم دهان است و ریختنی‌ها را از سوراخ بینی بیرون سازد. سوختۀ نوعی این گیاه بنام غلیجن هم لثه را محکم می‌کند.

آب‌پز پونه علاج تنگی نفس است. این گیاه را تنها و بویژه اگر با انجیر خورند سینه را از خلط‌های غلیظ و لزج پاک می نماید. درمان درد دنده است. مخلوط سرکه و پونه را به بینی فرد غش‌کرده نزدیک کنید تا از بوی آن به هوش آید. پونۀ شاک هم در علاج تپش قلب مفید است.

خاصیت انواع پونه

هر پونه‌ای و بویژه پونۀ کوهی بی‌اشتهایی و ضعف معده را هم از بین می‌برد و سکسکه را تسکین می‌دهد‌. این گیاه زداینده، باز کننده و نرم‌کننده مواد صفرایی و سودایی است، خودش و آب‌پزش در علاج یرقان مفید است. اگر بیمار یرقانی خود را با آب پز پونۀ کوهی شستشو دهد عرق می‌کند و حالش بهتر می‌شود. اگر این گیاه را با انجیر بخورند داروی استسقا (تشنگی که با آب خوردن مداوم رفع نمی‌شود) است .

آب پز پونه براي پیچش و درد روده و قی و اسهال شدید مفید است. پونۀ بیابانی هم مسهلی ملایم است، این گیاه برای رحم مفید است، کرم و بویژه کرم‌های ریز را می‌کشد.

برای بیماران دارای تب و لرز هم آب‌پز پونۀ، یا روغن آن(پونه پخته شده در روغن) را بر بدنش بمالد حالش بهتر می‌شود.

خوردن و ضماد گذاشتن این گیاه پادزهر حشرات است. ضمادش تقریباً کار داغ‌گذاری را انجام می‌دهد. برای کسی که سم خورده، خوردن پونه با شراب اثر سم را از بین می‌برد. دودکردن برگ پونۀ هم حشرات را می‌گریزاند. گستردن برگش نیز دشمن حشرات موذی است. پونۀ بیابانی داروی نیش عقرب است و اگر در آب جوشیدۀ پونۀ کوهی را بخورند مانند واکسن هاری،‌ پادزهر دندان درندگان است .

بخور این گیاه جهت درمان تنگی نفس، رفع خلط‌های ریوی و گوارشی، اسم و آلرژی و عفونت ریه نیز مفید است.

پونه می‌تواند بعنوان یک آنتی بیوتیک بسیار قوی و ضد عفونت بدن در بیماری‌ها بکار رود.